بازار؛ گروه آب و انرژی: هاشم اورعی کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با بازار با بیان اینکه ارزش افزوده کشاورزی در کشور ما منفی است، ادامه داد: با این وجود قانون گذاری درستی در این حوزه انجام نمی شود با تناقضات زیادی مواجه هستیم. به عنوان مثال در برنامه هفتم توسعه نمایندگان مجلس اعلام کرده اند که سالی باید ۱۵ میلیارد مترمکعب از مصرف آب در حوزه کشاورزی کاسته شود. همین نمایندگان مجلس در همین برنامه توسعه ای آورده اند که باید ۹۰ درصد محصولات را خودمان تولید کنیم. چطور می توان در شرایطی که با بحران آب مواجه هستیم و باید به دنبال کاهش سهم کشاورزی در اقتصاد باشیم صحبت از افزایش تولیدات کشاورزی می کنیم؟
او ادامه داد: ما همچنان اصرار داریم که ۳۰۰ لیتر آب برای محصولی همچون هندوانه مصرف کرده و آن را به قیمت بسیار ناچیز به کشورهای همسایه صادر کنیم. می توان به جرات گفت که ما به ازای یک دلار درآمد که از صادرات محصولات آب بری همچون هندوانه کسب می کنیم، ۱۰۰ دلار زیان و خسارت به کشور تحمیل می کنیم.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه در برخی از پروژه های مربوط به بحران آب، ردپای فساد مشاهده می شود، ادامه داد: به عنوان مثال در دولت روحانی، مانور خبری گسترده ای روی مساله آب های ژرف به راه افتاد و پروژه های تحقیقاتی متعددی در این باره شروع شد. در آن زمان گفته می شد که هزار میلیارد مترمکعب آب از کوه های هندوکش آمده و از زیر سیستان و بلوچستان رد می شود. برای درک بهتر از بزرگی این عدد باید بدانید که رودخانه کارون در پر آب ترین حالت خود در دهه ۴۰ حدود ۲۵ میلیارد مترمکعب آب داشت و امروز سطح آب آن به حدود ۱۵ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.
برخی از صاحبان قدرت و نفوذ به دنبال اجرای پروژه های خیالی همچون انتقال آب دریای خلیج فارس و دریای عمان هستند در حالی که بحران آبی کشور ما با چنین پروژه هایی حل نخواهد شد و تنها برای بلعیدن بودجه های هنگفت به نفع عده ای صاحب رانت و قدرت است
او ادامه داد: حالا هم برخی از صاحبان قدرت و نفوذ به دنبال اجرای پروژه های خیالی همچون انتقال آب دریای خلیج فارس و دریای عمان هستند در حالی که بحران آبی کشور ما با چنین پروژه هایی حل نخواهد شد و تنها برای بلعیدن بودجه های هنگفت به نفع عده ای صاحب رانت و قدرت است.
اورعی با اشاره به اینکه یک میلیون چاه کشاورزی غیر مجاز در کشور وجود دارد و ایران در عمل به یک آب کش در صنعت کشاورزی تبدیل شده است، ادامه داد: میزان آب مورد استفاده برای تولید یک محصول کشاورزی اهمیت ویژه‌ای دارد. کاشت بسیاری از محصولات کشاورزی، آب‌بری به‌شدت بالاتری دارد که ازجمله آنها باید به نیشکر، سیب و برنج اشاره کرد. این محصولات، منابع آبی را تهدید می‌کند. تولید این محصولات به‌طور میانگین در هر هکتار کشت، حدود ۳۰ هزار مترمکعب آب مصرف می‌کند در حالی که میزان مصرف آب برای هر هکتار کشت گندم حدود ۸ هزار مترمکعب برآورد می‌شود. آب‌بری تولید چغندر نیز در هر هکتار کشت برابر ۱۴ هزار مترمکعب برآورد می‌شود. این آب‌بری برای هر هکتار کشت زیتون بین ۶ تا ۷ هزارمترمکعب متغیر است بنابراین انتظار می‌رود در سال‌های خشکسالی، کشت محصولات آب‌بر محدود شود. به این ترتیب با تغییر الگوی کشت، می‌توان منابع آب را حفظ کرد.
اورعی با تاکید بر اهمیت اصلاح اقتصاد انرژی در ایران، ادامه داد: یکی از دلایلی که بحران آب و بحران انرژی در کشور ما تا این اندازه جدی شده، غیر واقعی بودن قیمت هاست. اقتصاد آب، جزء جدایی ناپذیر حل بحران است.
