در ماه‌های اخیر، تأخیر بیش از شش‌ماهه بیمه‌های پایه در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها و مراکز درمانی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های حوزه سلامت کشور تبدیل شده است. این تأخیرها جریان نقدینگی داروخانه‌ها را مختل کرده و به‌طور مستقیم بر تأمین دارو، چرخه تولید و کیفیت خدمات درمانی اثر گذاشته است.
فعالان حوزه دارو هشدار می‌دهند که داروخانه‌ها برای تأمین اقلام دارویی نیازمند منابع مالی پایدار هستند و هرگونه تعلل در پرداخت‌ها، به‌سرعت در شبکه توزیع و تولید دارو بازتاب می‌یابد. کاهش سفارش داروخانه‌ها، بحران نقدینگی شرکت‌های پخش و تولیدکنندگان را نیز تشدید کرده و در نهایت دسترسی مردم به داروهای حیاتی را کاهش می‌دهد.
افزایش ۶۰ درصدی هزینه‌های سلامت و کسری بودجه بیمه‌ها
انباشت مطالبات علاوه بر داروخانه‌ها، مراکز درمانی کوچک و متوسط را نیز در معرض ورشکستگی و افزایش معوقات پرسنل قرار داده است. محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت، علت اصلی این وضعیت را افزایش بیش از ۶۰ درصدی هزینه‌های حوزه سلامت در سال گذشته عنوان کرد و گفت: بودجه بیمه سلامت پاسخگوی این رشد نبود و دوباره به شرایط چند سال قبل بازگشتیم که فاصله پرداخت‌ها بیش از شش ماه بود.
به گفته او، بیش از ۲۰ میلیون نفر تحت پوشش بیمه روستایی و پنج دهک اول جامعه در قالب بیمه همگانی رایگان هستند و حدود ۸۰ درصد منابع بیمه سلامت از بودجه دولت تأمین می‌شود. این وابستگی شدید به بودجه دولتی، در شرایط محدودیت مالی دولت، بیمه‌ها را با کسری منابع جدی مواجه کرده است. ناصحی افزود: سهم واقعی بیمه سلامت در بودجه ۱۴۰۴ باید ۱۳۶ هزار میلیارد تومان باشد، اما تنها ۷۰ همت اعتبار در نظر گرفته شده که حتی همین رقم نیز به‌طور کامل تخصیص نمی‌یابد.
اعتراض نظام پزشکی و وعده‌های تأمین اجتماعی
تأخیر طولانی بیمه‌ها اعتراض پزشکان و سازمان نظام پزشکی را نیز برانگیخته است. محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، در نامه‌ای به مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی از تأخیر ۸ تا ۱۰ ماهه در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها، آزمایشگاه‌ها و مطب‌ها گلایه کرد و هشدار داد ادامه این روند فعالیت مراکز درمانی را با مشکلات جدی مواجه می‌کند.
او یادآور شد که با وجود پرداخت ۱۴.۸ همت از مطالبات دانشگاه‌های علوم پزشکی توسط سازمان برنامه و بودجه، هیچ نشانه‌ای از پرداخت مطالبات مراکز خصوصی دیده نمی‌شود. در واکنش، شهرام غفاری، معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی، اعلام کرد دولت ۷۰ همت اوراق مالی در اختیار این سازمان قرار داده که بخشی از آن نقد و به مراکز دانشگاهی پرداخت شده است. او وعده داد طی هفته‌های آینده بخشی از مطالبات داروخانه‌ها و مراکز خصوصی نیز پرداخت خواهد شد و تأکید کرد: «از مراکز درمانی بابت این تأخیرها عذرخواهی می‌کنیم و امیدواریم مطالبات چهار ماه اول امسال ظرف دو هفته آینده تسویه شود.»
