به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های اخیر ضرورت شفاف‌سازی اقتصادی و حقوقی در معاملات اموال غیرمنقول به یکی از اولویت‌های اساسی نظام‌های حقوقی و قضایی در کشورهای مختلف تبدیل شده است. ایران نیز با تصویب قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، گامی راهبردی در جهت تقویت نظم حقوقی و اقتصادی برداشته است. این قانون که با هدف کاهش تخلفات، شفاف‌سازی معاملات و تضمین امنیت حقوقی تصویب شده، یکی از مهم‌ترین تحولات قانونی کشور در دهه های اخیر به‌شمار می‌رود.
هشت نشست منطقه‌ای، اقدامی کم‌نظیر برای تبیین یک قانون
در مسیر توسعه شفافیت و حاکمیت قانون در بخش معاملات اموال غیرمنقول، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اقدامی مؤثر و هماهنگ در راستای اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات، نشان داد که عزم خود را برای اصلاح ساختارهای سنتی و کاهش بی‌نظمی‌های موجود در این حوزه جزم کرده است. این اقدام، با برگزاری هشت نشست منطقه‌ای گسترده با حضور فعالانه نهادهای مرتبط، نشان‌دهنده یک استراتژی ملی برای نهادینه‌سازی این قانون در ساختار حقوقی، اقتصادی و اجتماعی کشور است.
اهمیت قانون الزام به ثبت رسمی معاملات
معاملات اموال غیرمنقول همواره یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های اقتصادی کشورها بوده و نقش محوری در امنیت اقتصادی شهروندان و رونق بازار دارد. در بسیاری از کشورها، ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول به‌عنوان یکی از الزامات اولیه برای شفافیت اقتصادی، حفظ حقوق مالکیت، و جلوگیری از کلاهبرداری و دعاوی حقوقی پذیرفته شده است. ایران نیز با تصویب این قانون، درصدد است تا همگام با استانداردهای جهانی، ساختاری منظم‌تر و شفاف‌تر برای معاملات املاک ایجاد کند.
این قانون با هدف جلوگیری از معاملات غیررسمی، حل مشکلات مرتبط با تعارضات حقوقی و تسهیل دسترسی به اطلاعات مالکیت، یک گام اساسی در جهت بهبود امنیت حقوقی و اقتصادی شهروندان محسوب می‌شود.
نشست‌های منطقه‌ای: بستری برای هم‌اندیشی و هماهنگی
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، با برگزاری هشت نشست منطقه‌ای که هرکدام شامل حضور 3 یا 4 استان بود، بستری فراهم کرد تا نهادهای ذیربط از جمله رؤسای دادگستری، دادستان‌ها، معاونان پیشگیری از وقوع جرم، رؤسای پلیس نظارت بر اماکن، مدیران کل ثبت استان‌ها، رؤسای اتحادیه مشاوران املاک و کانون سردفتران و دفتریاران، گردهم آیند و ابعاد مختلف این قانون را مورد بحث و بررسی قرار دهند. این نشست‌ها به‌طور خاص به موارد زیر پرداختند:
تبیین ابعاد قانون ـ درک کامل و جامع از الزامات قانونی و تبیین اهداف بلندمدت این قانون توسط گروه‌های ذیربط.
شناسایی چالش‌ها و موانع اجرایی ـ ارائه فرصت برای طرح چالش‌هایی نظیر مقاومت فرهنگی، ضعف زیرساخت‌های فنی، و نیاز به افزایش آگاهی عمومی.
ارائه راهکارهای اجرایی ـ ایجاد یک فضای تعاملی برای پیشنهاد راهکارهایی که می‌توانند موانع موجود را برطرف کنند.
ایجاد هماهنگی میان نهادها ـ تقویت همکاری‌های بین‌نهادی و هم‌افزایی برای اجرای موفقیت‌آمیز قانون.
نقش سازمان ثبت اسناد و املاک در نهادینه‌سازی قانون
اقدامات سازمان ثبت اسناد و املاک در این زمینه فراتر از یک وظیفه سازمانی است. این سازمان به‌عنوان یکی از ارکان اصلی حاکمیت قانون، در تلاش است تا ضمن تبیین الزامات و مزایای این قانون، فرهنگ‌سازی لازم برای پذیرش عمومی و اجرایی شدن آن را نیز فراهم کند. نقش این سازمان در موارد زیر بسیار برجسته است:
آگاهی‌بخشی عمومی ـ اطلاع‌رسانی به شهروندان و فعالان حوزه املاک درباره الزامات ثبت رسمی معاملات، نقشی اساسی در افزایش اعتماد عمومی دارد.
توسعه زیرساخت‌های فنی ـ ایجاد سامانه‌های ثبت الکترونیکی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات ثبتی.
هماهنگی با دستگاه‌های اجرایی و قضاییـ همکاری با مجموعه قضایی، پلیس، و سایر نهادها برای جلوگیری از تخلفات و تسریع در رسیدگی به موارد حقوقی مرتبط.
محاسن اجرای قانون
اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات، پیامدهای مثبت فراوانی در ابعاد مختلف اقتصادی، حقوقی و اجتماعی خواهد داشت:
کاهش دعاوی حقوقی ـ با ثبت رسمی، احتمال وقوع تعارضات مالکیتی و دعاوی حقوقی کاهش می‌یابد.
جلوگیری از کلاهبرداری و تخلفات ـ ثبت رسمی، مانع از انجام معاملات موازی و کلاهبرداری‌های مرتبط با اسناد جعلی می‌شود.
افزایش شفافیت اقتصادیـ ثبت اطلاعات مالکیت، بستری برای ایجاد شفافیت در بازار املاک و تقویت اقتصاد ملی فراهم می‌کند.
حفظ حقوق مالکیت ـ با ثبت رسمی، حقوق مالکیت شهروندان تضمین می‌شود.
چالش‌ها و راهکارها
همان‌گونه که در نشست‌های منطقه‌ای مورد بحث قرار گرفت، اجرای این قانون با چالش‌هایی نیز همراه است:
مقاومت فرهنگی ـ برخی افراد به دلایل مختلف، از جمله ناآگاهی یا هزینه‌های اضافی، تمایلی به ثبت رسمی معاملات خود ندارند. راهکار این چالش، آموزش و اطلاع‌رسانی گسترده و تشویق مردم به استفاده از مزایای ثبت رسمی است.
زیرساخت‌های فنی ـ برای اجرای موفق این قانون، باید سامانه‌های الکترونیکی کارآمد و ایمن فراهم شود.
نیاز به هماهنگی بین‌نهادی ـ تعامل میان دستگاه‌های مختلف، از جمله قوه قضاییه، پلیس، و نهادهای اجرایی، امری ضروری است.
آینده اجرای قانون الزام
با توجه به اقدامات انجام‌شده توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، می‌توان گفت این قانون در صورت اجرای کامل، به‌عنوان یک نقطه عطف در حوزه معاملات اموال غیرمنقول شناخته خواهد شد. نهادینه‌سازی این قانون، نیازمند استمرار در آموزش، توسعه زیرساخت‌ها، و نظارت دقیق است.
این گام بلند، اگرچه با چالش‌هایی روبروست، اما نشان‌دهنده عزم راسخ ایران برای ارتقای شفافیت و امنیت در معاملات است. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، با برگزاری نشست‌های منطقه‌ای و همکاری با نهادهای مختلف، مسیر موفقیت این قانون را هموار کرده و الگویی مؤثر برای مدیریت تغییرات قانونی و نهادی ارائه داده است.
برگزاری این نشست‌ها و اقدامات پیشگیرانه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نشان‌دهنده توجه جدی به حل مشکلات عملیاتی و فرهنگی پیرامون قانون الزام به ثبت رسمی معاملات است. این تلاش‌ها، اگر با استمرار و همراهی عمومی همراه شود، می‌تواند به اصلاحات ساختاری عمیقی در بازار املاک منجر شده و حقوق مالکیت و اعتماد عمومی را تقویت کند.
انتهای پیام/
