یکه تازی افغانستانی ها در بازار کار ایران | کارگر ایرانی چمدان خود را بسته است!

این قشر چاره ای جز مهاجرت ندارد!

در سال‌های اخیر، کشور ما به شدت از مهاجرت نخبگان آسیب دیده است اما اکنون با معضل جدیدی تحت عنوان مهاجرت کارگران ایرانی به دلیل حقوق و دستمزد پایین به کشورهای همسایه مواجه هستیم. سمیه گلپور؛ فعالان صنفی کارگران در این خصوص اظهار داشت که کارگران حرفه‌ای به‌ طور متناسب با مهارت‌ های خود دستمزد نمی‌گیرند.

این فعال صنفی ضمن اشاره به مقایسه درآمد کارگران در کشورهای همسایه با ایران گفت: “در حالی که یک کارگر ساده در عراق حداقل به ریال ایران حدود ۳۵ میلیون تومان درآمد دارد، کارگران ایرانی در شرایط کنونی از خود می‌پرسند آیا عاقلانه است که برای تنها هفت میلیون تومان در ماه کار کنند و همچنان تأمین نشوند؟” او افزود که به عنوان مثال، یک آرماتوربند در کشورهای همسایه ممکن است ماهانه ۲۰۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد، در حالی که در تهران به چنین درآمدی دست نمی‌یابد.

این فعال کارگری ادامه داد که نتوانسته‌ ایم شرایط را برای تامین معیشت نیروی کار حرفه‌ای فراهم کنیم. در گذشته نیز مطرح شده بود که کارگران غیرایرانی با حقوق نصفه و بدون بیمه کار می‌کنند و کارفرما می‌توانست بدون هیچ مسئولیتی آنها را جذب کند. اما اکنون باید به درد و دل کارگران عراقی و ترکیه‌ای گوش دهیم که می‌گویند کارگر ایرانی وارد شده و بدون بیمه و حمایت اجتماعی کار می‌کند.

وی تأکید کرد که کارفرماها با آگاهی از شرایط اقتصادی ایران، دستمزد کمتری به کارگران ایرانی پرداخت می‌کنند.

کارگران ایرانی زیر سایه افغانستانی ها

مهاجرت کارگران ایرانی به کشورهای دیگر و خالی شدن بازار کار داخلی، تأثیرات قابل توجهی بر ساختار اشتغال در کشور داشته است. به‌ویژه، این شرایط موجب شده است که اتباع خارجی، به‌ویژه افغان‌ ها، بتوانند شغل‌هایی را در این بازار به‌دست آورند.

با کاهش تعداد کارگران ایرانی به دلیل شرایط اقتصادی و دستمزدهای پایین، فرصت‌های شغلی بیشتری برای اتباع خارجی فراهم شده است. این موضوع به‌ویژه در صنایعی که نیاز به نیروی کار غیرماهر دارند، مشاهده می‌شود. تحلیلگران بازار کار بر این باورند که ورود کارگران خارجی می‌تواند به ایجاد رقابت در بازار کار منجر شود، اما نگرانی‌ هایی نیز درباره تاثیرات منفی آن بر دستمزدها و شرایط کاری کارگران ایرانی وجود دارد.

در همین زمینه آیت اسدی؛ عضو شورای عالی کار در اظهاراتی به بررسی وضعیت شغلی اتباع افغانستانی در ایران پرداخت و گفت: “در ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته، اتباع افغانستانی عمدتا در مشاغل غیررسمی و سخت مشغول به کار بودند، اما امروز آنان را در مشاغل با وجهه اجتماعی بالا و مناسب می‌بینیم و حتی در آمار اشتغال کشور نیز به حساب می‌آیند.”

وی افزود: “افغان‌ ها به ایران می‌آیند تا کار کنند و بیشتر به دنبال شغل هستند و درآمد خود را به کشورشان ارسال می‌کنند.” این عضو شورای عالی کار به شرایط زندگی کارگران افغانستانی نیز اشاره کرد و اظهار داشت که اکثر آنها به‌صورت مجرد در خانه‌ها یا اتاق‌هایی در کارگاه‌ها زندگی می‌کنند و هزینه‌های زندگی آنان بسیار کم است.

سخن پایانی

به نظر می‌رسد عزم جدی برای حل مشکلات بی‌شمار کارگران ایران وجود ندارد. همان‌طور که در این چند سال شاهد کوچ نخبگان به کشورهای خارجی بودیم، باید انتظار خروج نیروی کار حرفه‌ای و کاربلد ایرانی به کشورهای همسایه را نیز داشته باشیم، مگر اینکه معجزه‌ای رخ دهد و با رفع مشکلات مربوط به دستمزد و امنیت شغلی این قشر، جلوی فاجعه‌ای بزرگ را بگیرند.

با توجه به این اوضاع، فعالان اجتماعی و کارگری به شدت خواستار اقداماتی از سوی دولت و مجلس هستند. آنها معتقدند که تنها در صورت رفع مشکلات دستمزد و بهبود شرایط کاری، می‌توان نیروی کار ایرانی را در کشور نگه داشت.