به گزارش اقصاد آنلاین به نقل از ایسنا، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا از هر نظر نشان داده است که مایل است بر سر برنامه هسته‌ای ایران با آن به توافق برسد و با رد کردن پیشنهادات رژیم صهیونیستی برای برپا کردن یک کارزار نظامی دوجانبه علیه ایران از درگرفتن جنگ خودداری کند.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با این مقدمه نوشت: سفر او به کشورهای حاشیه خلیج فارس تاکیدی بر عزم او در این رابطه بود. وقتی ایران برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ پس از سال‌ها مذاکره با شش قدرت جهانی بالاخره موافقت کرد که برنامه هسته‌ای خود را محدود کند، کشورهای حاشیه خلیج فارس ایران را دشمن خطرناکی می‌دانستند و تلاش می‌کردند آن ار به انزوا بکشانند. اما امروز، رهبران همان کشورها بi دنبال آشتی دوباره با ایران بوده و با وجود ادامه داشتن جنگ غزه از بی‌ثباتی و درگیری‌های بیشتر در غرب آسیا خودداری کنند.
رهبران کشورهای عربی در تمامی مقصدهای سفر ترامپ به منطقه از او خواستند به راهکاری دیپلماتیک برای مسائل موجود با ایران دست پیدا کند. «علی واعظ» مدیر «گروه بین‌المللی بحران» در این باره می‌گوید، «هر جایگزینی برای آن‌ها هولناک است. چه ایران با بمب و چه ایران بمباران‌شده پیامدهای بدی برای منطقه دارد.»
توافق با ایران، سنگ محکی برای سیاست خارجی جمهوری‌خواهان
در ادامه این گزارش با اشاره به مخالفت‌های داخلی با رویکرد ترامپ نسبت به موضوع برنامه هسته‌ای ایران آمده است: دستیابی به توافقی با ایران حامیان تندروی ترامپ در میان جمهوری‌خواهان را محک زده و مشخص خواهد کرد که آیا آن‌ها خود را با آنچه فاصله گرفتن از خواسته‌های دیرینه‌شان مبنی بر برچیدن برنامه هسته‌ای ایران است، سازگار خواهند کرد یا خیر. بیش از ۲۰۰ تن از جمهوری‌خواهان کنگره این هفته نامه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا نوشته و از او خواستند در مقابل ایران قاطعیت به‌خرج دهد.
آمریکا و شرکای آن نگرانند یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای موجب درگرفتن رقابت تسلیحاتی هسته‌ای در غرب آسیا شود و به بی‌ثباتی در آن دامن بزند که خطر هرگونه اشتباه محاسباتی میان رقبا را بالا خواهد برد.
ویتکاف تلاش می‌کند انتظارات طرفین را در مذاکرات مدیریت کند
نیویورک تایمز درباره پیشرفت در مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن نوشت: اظهارات مقام‌های رسمی و تحلیلگران درباره پیشرفت در مذاکرات که «استیو ویتکاف» مذاکره‌کننده اصلی ترامپ آن را پیش می‌برد، مثبت بوده است. رئیس‌جمهور آمریکا جمعه گذشته گفت که ویتکاف پیشنهادی مکتوب درباره یک توافق را به تهران ارائه کرده و مصرانه از تهران خواست که به آن پاسخ دهد. ترامپ پیش از ترک غرب آسیا در جمع خبرنگاران در این باره گفت که «آن‌ها می‌دانند که باید فورا حرکتی انجام بدهند». با این حال، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران دریافت پیشنهادی مکتوب از آمریکا، چه به شکل مستقیم و چه غیرمستقیم را رد کرد.
در ادامه این گزارش با اشاره به این که موضوع حق غنی‌سازی اورانیوم در ایران و شیوه محدودسازی آن یکی از موضوعاتی است که طرفین هنوز بر سر آن اختلاف نظر دارند، مطرح شد: واعظ می‌گوید ویتکاف در تلاش است پیچیدگی‌های خواسته‌های طرفین را مدیریت کند و به نوعی راهکارهایی برای رسیدگی به آن‌ها پیدا کند که مجموع-صفر نباشند.
واعظ می‌گوید: این ایده‌ها شامل متوقف کردن طولانی‌مدت غنی‌سازی ایران تحت بازرسی‌های سختیگرانه‌تر در عین اعتمادسازی طرفین است. یکی دیگر از ایده‌های مرتبط موافقت ایران با کنار گذاشتن تدریجی برنامه هسته‌ای خود با این تضمین است که بتواند سوخت هسته‌ای مورد نیاز خود را از بازارهای جهانی تامین کند. این راهکار که نشان خواهد داد ایران در زمانی مشخص در آینده ایده برچیدن برنامه غنی‌سازی خود را رد نمی‌کند، ممکن است برای ترامپ رضایت‌بخش باشد.
نیویورک تایمز نوشت: کارشناسان پیشنهاد کرده‌اند تحریم‌های ایران طی چند مرحله لغو شود و شرکت‌های آمریکایی برای جلب اعتماد بیشتر در بلندمدت و ایجاد نوعی بازدارندگی در قبال درگرفتن جنگی دیگر در ایران سرمایه‌گذاری کنند.
اما ایران که هنوز خروج یکجانبه ترامپ از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ را به یاد دارد و از آن متضرر شده، به دنبال دریافت تضمین‌هایی خواهد بود که آمریکا به توافقی جدید پایبند باشد. مقام‌های ایرانی بر این باورند که ترامپ بهتر از دموکرات‌ها حاضر به ارائه تضمین‌هایی در این باره خواهد بود، به‌ویژه به این دلیل که قرار است برخلاف توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، دوجانبه باشد نه میان چند کشور.
موضع ترامپ در قبال مخالفت‌های داخلی
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: ترامپ در میان هم‌حزبی‌های خود، به‌ویژه از سوی نئوکان‌های کپیتول هیل(کنگره آمریکا) و دیگر بخش‌های حاکمیت آمریکا که از خروج او از توافق هسته‌ای استقبال کرده بودند، با مخالفت‌هایی درباره یک توافق هسته‌ای جدید با ایران مواجه است. آن‌ها مدت‌ها است که می‌خواهند ایران با غیرهسته‌ای شدن کامل موافقت کند که به معنای ممنوع شدن غنی‌سازی در تمامی سطوح و برچیدن زیرساخت عظیم هسته‌ای آن خواهد بود.
«ولی نصر» کارشناس مسائل سیاسی و استاد دانشگاه «جان هاپکینز» در این باره گفت: ترامپ تلاش می‌کند انتظارات داخل کشور را مدیریت کند.
نیویورک تایمز نوشت: «سوزان مالونی» کارشناس و عضو اندیشکده «بروکینگز» در این باره می‌گوید، « ترامپ واقعا می‌خواهد توافق کند و احتمالا با وجود مخالفت‌های برخی جمهوری‌خواهان به کم قانع خواهد شد. به همین دلیل است که این موضوع آزمونی مهم برای کارآمدی سیاست خارجی ترامپ محسوب می‌شود. این امر مسائلی را درباره حزب جمهوری‌خواه و سیاست خارجی آن در آینده برایمان مشخض خواهد کرد.»
اگر ویتکاف و ایران بتوانند بر سر اصول یک توافق به تفاهم برسند، مذاکرات فنی در راستای توافقی نهایی ممکن است چند ماه طول بکشد و مستلزم مشارکت فعالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز باشد که مسئول اجرایی کردن پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی است و بازرسی داخل کشورها را بر عهده دارد.
در بخش پایانی این گزارش مطرح شد: ایران اخیرا ایده تشکیل یک کنسرسیوم هسته‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم را مطرح کرده که متشکل از کشورهای عربی منطقه از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی است، دو کشوری که مایلند با همکاری آمریکا برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز مستقل خود را داشته باشند. طبق این پیشنهاد که در سال ۲۰۰۷ نیز مطرح شده بود، ایران اورانیوم غنی‌شده خود در سطح غیرنظامی را در ازای سرمایه‌گذاری به عربستان سعودی و دیگر اعضای احتمالی این کنسرسیوم خواهد داد.
منطقه احتمالا اکنون تمایل بیشتری برای پذیرفتن این پیشنهاد دارد. اما خلاف درخواست ترامپ برای متوقف شدن غنی‌سازی در ایران است و مشخص نمی‌کند که تکلیف اورانیوم غنی‌شده ایران در سطوح بالا چه خواهد بود. چنین توافقی عربستان سعودی و دیگر کشورها را به ایران وابسته می‌سازد که بعید است بدون دریافت تضمین‌هایی از آمریکا و روسیه آن را بپذیرند.
