طبق ماده ۱۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰، برخی کالاها و خدمات از پرداخت مالیات و عوارض معاف هستند و مالیات و عوارض پرداخت‌شده برای نهاده‌های مورد استفاده در تولید یا ارائه آن‌ها، قابل استرداد است. موارد معافیت شامل موارد زیر است:
الف) صادرات کالا و خدمات:
صادرات کالا به خارج از کشور از طریق مبادی رسمی، در صورتی که همراه با پروانه سبز گمرکی یا برگ خروجی باشد، از پرداخت مالیات و عوارض معاف است. صادرات خدمات نیز با ارائه قرارداد رسمی و گواهی انجام کار (تأییدشده توسط نمایندگی‌های ایران در کشور مقصد) یا گواهی ارزآوری از بانک مرکزی یا سایر مدارک قابل قبول، مشمول این معافیت است.
همچنین صادرات کالا و خدمات از سرزمین اصلی به مناطق آزاد تجاری‌ـ صنعتی، در صورتی که خارج از محدوده‌های جمعیتی و دارای تراز تجاری مثبت باشند و محصور بودن‌شان به تأیید گمرک برسد، مشمول معافیت مالیاتی خواهند بود.
ب) خدمات سوآپ:
خدمات معاوضه‌ای یا سوآپ شامل نفت خام، فرآورده‌های نفتی (بنزین، نفت‌گاز، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع، سوخت هوایی)، گاز طبیعی و برق نیز از پرداخت مالیات و عوارض معاف هستند.
تبصره‌ها
۱. فروش فرآورده‌های پالایشگاهی به‌صورت ارزی (نظیر سوخت هوایی به شرکت‌های هواپیمایی خارجی)، فروش در نواحی مرزی، و فروش سوخت صادراتی به کشتی‌ها (بنکرینگ) صادرات محسوب شده و مشمول معافیت هستند.
۲. مالیات و عوارض پرداخت‌شده بابت صادرات مواد خام و مواد اولیه‌ای که در فهرست ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم آمده، قابل استرداد نیست.
۳. خدمات ارائه‌شده توسط اشخاص مقیم ایران، چنانچه محل مصرف آن‌ها در داخل یا خارج از کشور باشد و ارز حاصل از آن به کشور بازگردد، به عنوان صادرات تلقی می‌شود و مشمول معافیت خواهد بود.
