مجید شاکری با اشاره دلایل عدم جهش بالای نرخ ارز در دوهفته گذشته، اظهار کرد: پیش از جنگ ایران و رژیم صهیونیستی تنها سایه جنگ توانست نرخ ارز را به حدود ۱۰۵ هزار تومان برساند؛ اما در طول جنگ شاهد بودیم که نرخ ارز از ۹۵ هزار تومان بالاتر نرفت. این اتفاق یک توضیح مشخص دارد و آن اینکه در طول ماه‌های پایانی سال گذشته با فشار واردات مواجه بودیم و هر ساله در این ماه‌ها با افزایش نرخ مواجه می‌شویم. البته در دو ماه آخر سال ۱۴۰۳ شاهد حجم بسیار بالایی از واردات بودیم و در طول دو ماه نزدیک به ۱۶ میلیارد دلار واردات انجام شد که حتی در طول حداقل ۸ سال گذشته بی‌سابقه بود. طبیعی است که این میزان واردات و از طرفی نیز به طور همزمان سایه جنگ بر سر کشور منجر به افزایش نرخ شود.
وی افزود: نکته دیگر اقدام درست بانک مرکزی در راه‌اندازی بازار ارز تجاری است. مکانیزم بازار ارز تجاری باعث شده که نظارت بانک مرکزی بر ذخایر ارزی و رسوب آن بیشتر شود که این مسئله عرضه ارز را تنظیم‌شده‌تر کرده است و موجب موفقیت بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز شد.
شاکری در ادامه گفت: موفقیت بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز از طریق بازار ارز تجاری منجر شد که با اعلام آتش‌بس، نرخ ارز در بازار غیررسمی به سرعت به سمت تعادل قبلی حرکت کند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه به‌نظر بنده بانک مرکزی باید اقدامات احتیاطی خود را به دلیل احتمال شکسته شدن آتش‌بس ادامه دهد، اظهار کرد: در شرایط کنونی نیازمند یک سیاست ارزی کاملا محتاطانه هستیم. بانک مرکزی باید تا حد امکان قیمت ارز را کنترل و ذخایر ارزی خود را حفظ کند. حفظ ذخایر ارزی برای وقایع احتمالی ماه‌های آینده می‌تواند به بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز کمک زیادی کند.
سیاست تخصیص ارز ترجیحی ادامه یابد
وی با اشاره به اهمیت تامین معیشت مردم، گفت: سیاست ارز ترجیحی با توجه به اثر این نوع ارز بر قیمت کالا‌های اساسی، باید ادامه داشته باشد تا به معیشت مردم خدشه وارد نشود؛ بنابراین حذف ارز ترجیحی در شرایط کنونی اصلا توصیه نمی‌شود؛ اما به منظور حفط ذخایر ارزی می‌توانیم به سمت محدودسازی حجم کل حرکت کنیم، یعنی مواردی که اثر آن‌ها کمتر است را حذف کنیم.
این کارشناس اقتصادی افزود: یک اقدام مناسب در این شرایط حذف مکانیزم غیررسمی و مبتنی بر درهم است. باید تا حد ممکن فرآیند تسویه ارزی را رسمی و نسبت به محدودسازی مبادی غیررسمی اقدام کنیم. بانک مرکزی در طول یکسال گذشته تاکنون در مدیریت نرخ ارز موفق عمل کرده است و باید این مسیر را ادامه دهد.
شاکری اظهار کرد: در طول ۱۲ روز جنگ بورس و اقتصاد به دلیل تنش‌ها متوقف بوده است و استراتژی شرکت‌ها این بود که تا حد ممکن روی تامین هزینه‌های ضروری متمرکز شوند. در این میان شکلی از تامین مالی در طول زنجیره که بتواند اقتصاد را دوباره راه بیاندازد می‌تواند مناسب باشد. این اقدام هم نرخ بهره تامین مالی شرکتی را کم خواهد کرد و هم چرخه اقتصاد را به طور مجدد به حرکت در می‌آورد. از طرفی نیز شرکت‌های خرد و متوسط در طول زنجیره‌ها دوباره احیا می‌شوند؛ بنابراین تامین مالی زنجیره‌ای ابزاری است که در شرایط کنونی برای سیاست‌های پولی بسیار مفید واقع می‌شود.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: در سیاست کنترل مقداری ترازنامه، بانک مرکزی می‌تواند بر مسائل مربوط به بازسازی متمرکز شود. در این اقدام تمرکز بر رفع ناترازی‌های میان‌فصلی برای احیای ظرفیت بالقوه بنگاه‌های اقتصادی بسیار موثر است.
وی در پایان اظهار کرد: با توجه به اینکه هنوز به آتش‌بس پایدار نرسیده‌ایم، باید ابزار‌ها را به نحوی استفاده کنیم که نسبت به شرایط انعطاف‌پذیر بوده و قابلیت تنظیم داشته باشند.
