سال‌ها بخش مهمی از نیروی کار صنعت ساخت‌وساز در ایران را اتباع افغانستانی تشکیل داده‌اند. با خروج بخشی از این نیروها، برخی سازندگان از کمبود کارگر و افزایش هزینه‌ها گلایه دارند. دبیر اتحادیه مشاوران املاک تهران اخیراً گفته است: «بعد از خروج اتباع، دستمزد کارگر ساده تقریباً دو برابر و کارگر ماهر حدود دو و نیم برابر شده است. این مسئله در کوتاه‌مدت مشکل‌ساز است، اما در بلندمدت سرمایه در کشور باقی می‌ماند. مشکل اصلی حالا کمبود کارگر است، به‌ویژه برای پروژه‌های انبوه‌سازی.»
واکنش فعالان کارگری؛ فرار از مسئولیت
داود کشوری، رئیس انجمن صنفی گچکاران استان قم، در واکنش به این اظهارات گفت: «این ادعاها نوعی فرار از مسئولیت است. گرانی واقعی مسکن نه به خاطر حقوق ناچیز کارگر، بلکه نتیجه سودجویی، دلالی و سیاست‌های غلط در بازار ساخت‌وساز است. چگونه ممکن است افزایش چند درصدی دستمزد کارگر باعث جهش صدها درصدی قیمت مسکن شود؟»
او افزود: «وقتی هزینه زمین و مصالح ساختمانی غیرمنطقی بالا می‌رود، چرا کارگر متهم می‌شود؟ کارگری که با کمترین حقوق و سخت‌ترین شرایط ستون ساخت‌وساز کشور است، حالا عامل گرانی معرفی می‌شود!»
انحصار زمین و سودهای نجومی
کشوری تأکید کرد: «اگر قرار است درباره علت گرانی مسکن صحبت کنیم، باید به انحصار زمین، فساد در صدور مجوزها و سودهای نجومی سازندگان بزرگ پرداخت، نه اینکه بار گرانی دوباره بر دوش کارگر بیفتد. کشور در مسیر سرمایه‌داری بی‌عدالت حرکت می‌کند و کارگر قربانی این چرخه است.»
استثمار سیستماتیک کارگران ساختمانی
این فعال کارگری با اشاره به مشکلات کارگران ساختمانی گفت: «کارفرمایان صنعت ساخت‌وساز در رده پولدارترین‌ها هستند، اما حاضر نیستند بخش ناچیزی از سود خود را به کارگران بدهند. کارگران ساختمانی حتی برای حقوق حداقلی و بیمه مشکل دارند. قانونی که مجلس برای بیمه این کارگران تصویب کرده هنوز اجرایی نشده است. از سوی دیگر، کارفرمایان برای سود بیشتر از اجرای قوانین ایمنی سر باز می‌زنند و همین باعث بیشترین آمار حوادث کار در این حوزه شده است.»
دستمزد کارگر و بهانه‌های تکراری
کشوری یادآور شد: «زمانی می‌گفتند اگر بیمه کارگران ساختمانی اجرا شود، قیمت مسکن بالا می‌رود. حالا هم می‌گویند نبود نیروی کار ارزان باعث گرانی می‌شود. این چه استدلالی است؟ مگر دستمزد کارگر ایرانی چقدر است؟ مشکل اصلی کارفرمایی است که به استثمار نیروی کار عادت کرده است. اگر هزینه‌های تولید بالا رفته، دلیلش دستمزد کارگران نیست.»
