استارت افزایش مجدد دلار نیما درحالی از دیروز شنبه زد و همچنان ادامه دارد که بزودی باید شاهد ورود نرخ این ارز به کانال ۵۰ هزار تومان باشیم.
قیمت دلار نیما که در ماه های قبل به سرعت درحال ثبت رکوردهای صعودی بود از ۱۰ تا ۱۷ آبان ماه با ثبات نسبی همراه شد ولی از ۱۹ آبان استارت افزایش مجدد آن زده شد.
امروز (شنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۳) در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا با افزایش نسبت به روز کاری قبل، به‌نرخ ۵۱ هزار و ۱۵۲تومان و حواله دلار نیز به‌نرخ ۴۹ هزار و ۷۵۹ تومان معامله می‌شود.
گفتنی است؛ قیمت هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران نیز با افزایش محسوس نسبت به روز کاری قبل به ۵۴ هزار و ۸۳۸ تومان و نرخ حواله یورو نیزبا افزایش نسبت به دیروز به ۵۳ هزار و ۳۴۴ تومان رسیده است.
از سوی دیگر، اسکناس درهم امارات نیز با افزایش نسبت به روز کاری گذشته، ۱۳ هزار و ۹۲۸ تومان ارزش‌گذاری شده است و نرخ حواله درهم نیز با افزایش نسبت به روز قبل ۱۳ هزار و ۵۴۹ تومان است. قیمت یکصد دینار عراق هم امروز در مرکز مبادله با افزایش نسبت به روز قبل ۳۹۰۴۰ ریال اعلام شده است.
تیم اقتصادی دولت چهاردهم به افزایش قیمت دلار نیما و کاهش اختلاف آن با بازار آزاد معتقدند و برهمین اساس نیز با این نگاه طی ماه های اخیر بر سرعت رشد دلار نیمایی افزوده شده بود.
مدافع اصلی افزایش قیمت دلار نیمایی، عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد دولت چهاردهم است؛ او از همان ابتدای حضورش در این وزارت خانه گفته بود که بنا دارد دلار نیمایی را بالا ببرد. البته همتی همزمان گفته بود که دلار نیما را بالا می بریم و دلار آزاد را هم کاهش می دهیم.
ولی تجربه ماه های گذشته نشان میدهد که فقط دلار نیما رشد کرد و اقدامی برای کاهش دلار آزاد صورت نگرفت. حتی به دلیل سیگنال افزایشی نیما به بازار آزاد، شاهد پیشروی قیمت ها در این بخش هم بودیم. هرچند نمی توان از تاثیر تنش های سیاسی بر افزایش دلار آزاد هم چشم پوشی کرد.
با این حال دلار نیما از کانال ۴۵ هزار تومان به ۴۹ هزار تومان رسید و بزودی باید شاهد ورود این ارز به کانال ۵۰ هزار تومان باشیم؛ دلار آزاد هم همچنان بین کانال ۶۸ تا ۶۹ هزار تومان در نوسان است.
گفتنی است، نرخ دلار نیما در ابتدای شهریور ماه که همتی در وزارت اقتصاد مستقر شد در کانال ۴۵۲۰۰ تومان قرار داشت ولی پس از فشارهای مستمری که او به بانک مرکزی وارد کرد، نرخ نیما درآستانه ورود به کانال ۵۰ هزار تومان قرار گرفت.
همزمان با این افزایش، نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۵۸۶۰۰ تومان به ۶۸۵۰۰ تومان رسید که بیانگر افزایش ۱۰ هزار تومانی معادل ۱۶.۸ درصد رشد است.
همتی و تعدادی کارشناس همراه با او مدعی این موضوع هستند که برای رسیدن به ارز تک‌نرخی و حذف رانت ناشی از اختلاف نرخ ارز آزاد و نیمایی، باید نرخ نیما افزایش یابد، اما این تنها یک وجه ماجرا است و این گروه، از اتفاقات و پیش‌فرض‌های آن سوی گران کردن ارز نیما چیزی نمی‌گویند. این در حالی است که کارشناسان هشدار داده بودند که اگر نرخ نیما زیاد شود نرخ بازار هم بالا می رود.
کارشناسان معتقدند که اظهارات همتی درباره تک نرخی شدن ارز اگرچه از لحاظ نظری درست است، اما در شرایط کنونی شدنی نیست؛ چراکه نرخ ارز یکی از متغیرهای کلیدی در اقتصاد کشورمان محسوب می‌شود و نمی‌توان مانند سایر متغیرها با گفتار درمانی آن را مدیریت کرد.
فرزین رئیس کل بانک مرکزی هم قبلا در همین راستا گفته بود امکان افزایش بیشتر ارز نیما وجود ندارد چراکه این بانک باید به فکر کنترل تورم هم باشد.
او اما در اظهارات اخیرش داشته اعلام کرده که بانک مرکزی به دنبال حذف تعدد نرخ ها در بازار ارز است؛ به گفته فرزین، سیاست ارزی بانک مرکزی در حال حاضر این است که نرخ ارز نیما متناسب با متغیرهای بنیادین اقتصادی تغییر کند.
هرچند فرزین اعلام کرده که دلار نیما به بازار توافقی ارز خواهد رفت ولی هنوز مشخص نیست نرخ مبادلات در این بازار تا چه حدودی خواهد بود.
او البته تأکید کرده که نرخ ارز در بازار توافقی بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می گیرد و بانک مرکزی هم بخشی از ارز خود را در آنجا عرضه خواهد کرد و تلاش می کنیم تا نرخ در یک کانال حرکت کند.
