احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در نخستین رویداد ملی مشاغل خانگی ایران، با استقبال از حضور گسترده فعالان این حوزه، گفت: «سیاست‌گذاری در این زمینه نیازمند ترکیبی از هنر و دانش است». وی افزود: «هدف ما این است که با حمایت از مشاغل خانگی، زمینه دسترسی تولیدکنندگان به بازارهای جهانی را فراهم کنیم».
میدری با برجسته کردن تلاش‌های دولت برای تسهیل صادرات محصولات خانگی و اصلاح مقررات گمرکی، اعلام کرد که این حوزه از اولویت‌های اصلی وزارت کار قرار خواهد گرفت.
بازگشت به ماموریت اصلی وزارت کار
وی ادامه داد: «وظایف گسترده‌ای بر عهده وزارت کار است، اما اولویت اصلی من، بازگشت به ماموریت اصلی این وزارتخانه است: حمایت از مشاغل خرد، کسب‌وکارهای کوچک و مشاغل خانگی». میدری با تأکید بر اینکه «برخی مسئولیت‌های مرتبط با صنایع بزرگ مثل پتروشیمی و معادن فلزی که به اشتباه به وزارت کار واگذار شده است، باید به وزارتخانه‌های متخصص منتقل شوند»، افزود: «این موضوع به وزارت کار کمک می‌کند تا تمام تمرکز خود را بر توسعه اشتغال و کارآفرینی در مقیاس خرد معطوف کند».
وزیر کار با لحنی همدلانه، مشاغل خانگی را «مظلوم» توصیف کرد و از دیداری که اخیراً با رهبر انقلاب داشته است، یاد کرد. در این دیدار، میدری ضمن روایت داستان‌های موفقیت‌آمیز از مشاغل خانگی در استان همدان، دلایل مظلومیت این حوزه در ایران را تشریح کرد.
وی اظهار داشت: «سه گروه اصلی در ایجاد محدودیت برای این مشاغل نقش دارند؛ نظام اداری، بخش تجاری و بخش مالی. بدون پشتیبانی قاطع و همه‌جانبه از سوی این سه نهاد، مشاغل خانگی نمی‌توانند به جایگاه واقعی و شایسته خود برسند».
داستان یک فرش‌باف خرمشهری که به جهانی شدن فکر کرد
میدری با اشاره به ریشه تاریخی مشاغل خانگی در فرهنگ و اقتصاد ایران، آینده را متعلق به این نوع کسب‌وکارها دانست و این سؤال مهم را مطرح کرد: «چگونه می‌توان این رسالت مهم را در حمایت از آن به انجام رساند؟»
او با روایت شخصی از دوران زندگی خود در خرمشهر، تصاویری از مردم این شهر را یادآور شد که با زحمت فراوان فرش‌های دستباف یا دبه‌های ترشی را به سمت مرز عراق می‌بردند تا محصولات خانگی خود را به فروش برسانند. این تجربه، جرقه ایده‌ای را در ذهن وی زد که چگونه می‌توان این محصولات ارزشمند را به بازارهای بزرگتر متصل کرد.
راه‌اندازی پلتفرم‌های برخط و موانع گمرکی
میدری به تلاش‌های قبلی برای اتصال مشاغل خانگی به پلتفرم‌های برخط اشاره کرد و گفت: «در سال ۹۴ تفاهمنامه‌ای با دیجی‌کالا منعقد شد تا مشاغل خانگی به این فروشگاه آنلاین متصل شوند، اما این تلاش در آن زمان به نتیجه نرسید. اکنون با راه‌اندازی اندیشکده، بار دیگر این موضوع را در دستور کار قرار داده‌ایم».
وی افزود: «در گفت‌وگوهایمان با مدیرعامل دیجی‌کالا متوجه شدیم که یکی از موانع اصلی، مسائل مربوط به گمرک ایران و عراق است که امکان سفارش آنلاین و صادرات محصولات خانگی را دشوار می‌کند. این محدودیت فقط به عراق محدود نمی‌شود؛ سفارش فرش یا سایر صنایع دستی ایرانی از کشورهایی مانند روسیه یا آمریکا نیز با مشکلات گمرکی مواجه است».
پتانسیل ۸۰ میلیارد دلاری مشاغل خانگی
وزیر کار با برجسته کردن ظرفیت بالقوه این حوزه، گفت: «در حال حاضر بازار مشاغل خانگی محدود به ۸۰ میلیون نفر داخلی است، اما این حوزه می‌تواند به یک بازار ۸۰ میلیارد دلاری در سطح جهانی تبدیل شود».
میدری در ادامه از پیگیری‌های خود برای رفع موانع صادراتی این حوزه خبر داد و از گفت‌وگو با رئیس کمیسیون بازرگانی اتاق ایران و مقامات گمرک یاد کرد. وی افزود: «مقامات گمرک نیز به وجود رویه‌ها و قوانین اداری دست‌وپاگیر اذعان دارند و قول داده‌اند که در هفته آینده مقرراتی را ارائه دهند که امکان سفارش و صادرات محصولات خانگی از نقاط مختلف دنیا فراهم شود».
یک تغییر کوچک، تحولی بزرگ
میدری با استفاده از مثالی از دنیای اقتصاد و تشبیه کار اقتصاددان به کار یک لوله‌کش که باید کوچک‌ترین جزئیات را در نظر بگیرد، اهمیت توجه به نکات ریز در سیاست‌گذاری را برجسته کرد.
وی به تغییر کوچکی در روند ارائه تسهیلات به بازنشستگان در بانک رفاه اشاره کرد که منجر به تحولی بزرگ شد. پیش از این، بازنشستگان برای دریافت وام خرید اعتباری مجبور بودند به صورت حضوری به بانک مراجعه کنند که تنها ۳۰ هزار نفر از این تسهیلات استفاده کردند. اما بعد از اینکه امکان تأیید درخواست از طریق موبایل فراهم شد، در مدت ۲ سال ۷۰۰ هزار نفر اقدام کردند.
امید به تغییرات هوشمندانه در سیستم‌های مالی و آموزشی
وزیر کار در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد که با ایجاد تغییرات مشابه در سیستم‌های مالی، آموزشی و بازرگانی که سه مانع اصلی پیش روی مشاغل خانگی هستند، بتوان با کمک فعالان این حوزه، پتانسیل عظیم مشاغل خانگی را شکوفا ساخت و این مسیر بزرگ را برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور هموار کرد.
