بازار؛ گروه کشاورزی: در بحث دانه های روغنی، سویا پرتولید ترین دانه روغنی جهان است و طبق آمارها، برزیل همچنان بزرگترین تولیدکننده سویا در جهان است و پیش بینی می شود تولید آن در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۱۶۰ میلیون تن برسد. این در حالی است که در بخش تولید بعد از برزیل کشورهای ایالات متحده با ۱۲۰ میلیون تن تولید، آرژانتین با ۵۰ میلیون تن، چین با ۲۰ میلیون تن و هند با ۱۳ میلیون تن در رتبه های بعدی تولید این دانه روغنی قرار دارد.
ارزش ۷۹.۷ میلیارد دلاری فروش جهانی داده های سویا در سال ۲۰۲۴
از سوی دیگر در حوزه صادرات نیز آمارها حاکی است فروش جهانی دانه های سویا از همه کشورها در سال ۲۰۲۴ به ۷۹.۷ میلیارد دلار رسیده است. در شرایطی که ارزش کلی صادرات دانه های سویا برای همه کشورهای صادر کننده نسبت به ۵ سال قبل در سال ۲۰۲۰، زمانی که ارزش محموله های دانه های سویا ۶۳.۸ میلیارد دلار بود، به طور متوسط ۲۴.۸ درصد افزایش یافت. از سوی دیگر در مقایسه با سال ۲۰۲۳ که ارزش دانه های سویای صادراتی در سطح جهان ۹۳.۵ میلیارد دلار بوده به میزان ۱۴.۸ درصد کاهش یافته است.
در سال ۲۰۲۴ «برزیل، ایالات متحده آمریکا، پاراگوئه، کانادا و آرژانتین» برترین صادر کنندگان هستند و در مجموع، این گروه پیشرو از تأمین کنندگان اصلی بین المللی، بیش از ۹۴ درصد از درآمد جهانی حاصل از دانه های سویای صادراتی را به خود اختصاص دادند
همچنین در رابطه با کشورهایی که بیشترین ارزش صادراتی دانه سویا را رقم زده اند آمارها بیانگر این است که در سال ۲۰۲۴ «برزیل، ایالات متحده آمریکا، پاراگوئه، کانادا و آرژانتین» برترین صادر کنندگان هستند. در مجموع، این گروه پیشرو از تأمین کنندگان اصلی بین المللی، بیش از ۹۴ درصد از درآمد جهانی حاصل از دانه های سویای صادراتی را به خود اختصاص دادند.
در واقع طبق آمارها در سال ۲۰۲۴ برزیل با ثبت صادراتی به ارزش حدود ۴۳ میلیارد دلار که حدود ۵۴ درصد از کل سویای صادراتی است در رتبه اول جای دارد و ایالات متحده نیز سهمی حدودا ۳۱درصدی دارد و در مدت نامبرده صادراتی به ارزش ۲۴.۶ میلیارد دلار رقم زده است این در شرایطی است که پاراگوئه که در جایگاه سوم صادرات قرار دارد نیز با رقم زدن صادراتی به ارزش ۳.۲ میلیارد دلار ۴درصد از کل سویای صادراتی را ارسال کرده است.
بعد از کشورهای نامبرده نیز کشورهای کانادا با صادراتی به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار، آرژانتین با ۱.۸ میلیارد دلار، اوکراین با ۱.۳ میلیارد دلار، اروگوئه با ۱.۲ میلیارد دلار، روسیه با ۳۵۷ میلیون دلار، هلند با ۲۳۳ میلیون دلار، نیجریه با ۱۶۸ میلیون دلار، کرواسی با ۱۱۹ میلیون دلار، رومانی با ۱۱۷ میلیون دلار، اتریش با ۹۸ میلیون دلار، بولیوی با ۸۱ میلیون دلار، و مجارستان با ۷۶ میلیون دلار» در رتبه های چهارم تا پانزدهم صادراتی قرار دارند. به این ترتیب است که از نظر ارزش، ۱۵ کشور ذکر شده در این فهرست حدود ۹۹درصد از سویای صادراتی جهان را در سال ۲۰۲۴ صادر کرده اند.
کشورهایی که صادرات خود را افزایش و یا کاهش داده اند
در این گزارش همچنین آمده است در میان صادرکنندگان برتر، سریع ترین رشد در بین صادرکنندگان سویا از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ مربوط به اروگوئه با ۱۹۱ درصد افزایش است و پس از آن کشورهایی همچون آرژانتین، رومانی، اوکراین، قرار دارند و از آن کشور کشور بولیوی به میزان ۶۳ درصد کاهش فروش سویای صادراتی خود را تجربه کرده است. همچنین روسیه، نیجریه، مجارستان و برزیل جزو کشورهایی هستند که در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ سویای صادراتی خود را کاهش داده اند.
در بحث صادراتی سویا، از نظر ارزش صادراتی ایران نیز با رقم زدن صادراتی به ارزش ۷۶هزار دلار در جایگاه ۷۹ دنیا قرار دارد
گفتی است در بحث صادراتی سویا، از نظر ارزش صادراتی ایران نیز با رقم زدن صادراتی به ارزش ۷۶هزار دلار در جایگاه ۷۹ دنیا قرار دارد.
برزیل، ایالات متحده و آرژانتین؛ بزرگترین صادرکنندگان سویا از نظر حجم
از سوی دیگر در حالی که صادرات سویا برای تأمین تقاضای جهانی، به ویژه برای کشورهایی با نرخ مصرف بالا مانند چین و اتحادیه اروپا، بسیار مهم است کشور برزیل بزرگترین صادر کننده این محصول نیز است. در واقع برزیل سالانه بیش از ۵۳.۲ میلیون تن سویا صادر می‌کند و این کشور را به بزرگترین صادرکننده جهان تبدیل می کند. همچنین دومین صادر کننده بزرگ سویا، ایالات متحده است که سالانه حدود ۲۸ میلیون تن سویا صادر می کند.
علاوه بر این آرژانتین، بخش قابل توجهی از تولید سویای آرژانتین، به ویژه به صورت فرآوری شده مانند روغن و کنجاله سویا، صادر می شود.
از سوی دیگر داده های آماری حاکی از این است که از دیدگاه قاره ای نیز، فروشندگان در آمریکای لاتین حدود ۶۲درصد از صادرات کل سویای جهان را با بالاترین ارزش دلاری دانه های سویای صادراتی را به ارزش ۴۹.۲ میلیارد دلار فروختند. در جایگاه دوم، صادرکنندگان مستقر در آمریکای شمالی با ۳۴درصد قرار داشتند. از طرف دیگر درصد کمتری از فروش بین المللی دانه های سویا با ۳.۴ درصد از اروپا قرار دارد و پس از آن نیز عمدتا از آفریقا، آسیا و اقیانوسیه سرچشمه گرفته است.
میانگین قیمت صادرکنندگان عمده دانه سویا
بر اساس این گزارش، در سراسر جهان در سال ۲۰۲۴ میانگین قیمت واحد برای دانه های سویای صادراتی، ۴۴۷ دلار آمریکا در هر تن بوده است. این مبلغ دلاری ناشی از کاهش ۱۶.۳ درصدی نسبت به میانگین ۵۳۴ دلار در هر تن در سال قبل در سال ۲۰۲۳ است.
این در حالی است که پایین ترین میانگین قیمت ها در بین صادرکنندگان فهرست شده متعلق به تأمین کنندگانی در اوکراین با قیمت ۳۹۲ دلار در هر تن بوده است و پس از آن قیمت سویای صادراتی پاراگوئه، بولیوی، اروگوئه و برزیل پایین ترین ها را عرضه کرده اند. به این معنا که هر کدام از این تأمین کنندگان برتر، دانه های سویا را اقتصادی تر از میانگین جهانی ۴۴۷ دلار به ازای هر تن دانه سویای ارسالی، فروخته اند.
این در حالی است که گران ترین صادرکنندگان دانه سویا، صادرکنندگانی هستند که در اتریش قرا ر دارند که با قیمت۷۷۴ دلار به ازای هر تن سویای صادراتی خود را فروخته اند و بعد از آن بلژیک با ۵۶۸ دلار در تن، نیجریه با ۵۶۷ دلار در تن، رومانی با ۵۲۷ دلار در هر تن و هلند با ۵۱۲ دلار در هر تن مستقر هستند.
