اقتصاد آنلاین، فرزانه شهریاری؛ کارشناسان حاضر هشدار دادند که بدون بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و اصلاح فرآیندهای تولید، تحقق هدف صادرات ۳۰ میلیون تنی فولاد و تداوم رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی امکان‌پذیر نخواهد بود.
کاهش سودآوری و چالش‌های ساختاری
بر اساس داده‌های تحلیلی ارائه‌شده در نشست، حاشیه سود صنعت فولاد ایران که در سال‌های گذشته حدود ۴۰ درصد بود، اکنون به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافته است. رشد ۳۵ برابری صنعت برق در مقابل تنها ۷ برابر رشد تولید فولاد، همراه با ناترازی انرژی و محدودیت‌های قیمتی، ساختار اقتصادی این صنعت را در وضعیت بحرانی قرار داده است.
ظرفیت تولید فولاد کشور هم‌اکنون به حدود ۵۰ میلیون تن در سال رسیده، در حالی که میزان مصرف داخلی تنها نزدیک به ۲۰ میلیون تن برآورد می‌شود. این اختلاف ۳۰ میلیون‌تنی به صادرات اختصاص دارد که از سال ۲۰۲۶ مشمول مالیات کربن اتحادیه اروپا (CBAM) خواهد شد. بر این اساس، ادامه صادرات بدون انطباق با استانداردهای زیست‌محیطی و فناوری‌های نوین، در آینده‌ای نزدیک غیرممکن خواهد بود.
حرکت فولاد خوزستان به سوی آینده‌ای سبز و دیجیتال
سیدرضا هاشمی‌زاده، معاون فناوری فولاد خوزستان، در نشست خبری با اصحاب رسانه ضمن تشریح رویکرد جدید شرکت گفت:
«فولاد خوزستان در تلاش است تا با تکیه بر فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی و اصول انقلاب صنعتی چهارم، مسیر تولید خود را متحول کرده و به سوی تولید پایدار و کم‌کربن حرکت کند. این تحول، برگ برنده ما در آینده صنعت فولاد خواهد بود.»
وی با اشاره به ضرورت بازنگری در مدل‌های سرمایه‌گذاری افزود: «ناترازی انرژی و قیمت حامل‌ها نشان می‌دهد که هر پروژه جدید باید بر پایه اصول انقلاب صنعتی چهارم و با نگاه به توسعه پایدار طراحی شود. ما نیازمند مدل‌های مالی دقیق و همراهی همه ذی‌نفعان برای تحقق مسیر آینده‌ای سبز و هوشمند هستیم.»
نقش فناوری و اصلاح فرآیندها در کاهش آلایندگی
در ادامه نشست، مهندس طاهر، مدیر تحقیق و توسعه فولاد خوزستان، با تأکید بر اهمیت اصلاح فرآیندهای موجود گفت:
«کاهش گازهای گلخانه‌ای در فولاد تنها با تولید هیدروژن سبز محقق نمی‌شود؛ اصلاح فرآیندهای فعلی و جایگزینی کوره‌های بلند با قوس الکتریکی می‌تواند تا صدها میلیون تن از انتشار جهانی بکاهد.»
او همچنین نقش هوش مصنوعی را در کنترل دقیق فرآیندها، افزایش بهره‌وری، کاهش ضایعات و انتقال تجربیات کارگران به نسل‌های آینده حیاتی دانست.
بازنگری در استراتژی و تصمیم‌گیری‌های صنعتی
در پایان نشست تأکید شد که کلیه فرآیندهای سازمانی فولاد خوزستان بر اساس اصول انقلاب صنعتی چهارم بازنگری خواهد شد. مدل‌های سرمایه‌گذاری نوین تدوین شده و هر پروژه آتی باید با رویکرد توسعه پایدار و فناوری‌محور طراحی و اجرا شود.
انجمن فولاد نیز در این مراسم از تدوین جایزه‌ای ویژه برای نوآوری در حوزه فولاد سبز خبر داد که جزئیات آن توسط مهندس طاهر تشریح شد.
جمع‌بندی:
صنعت فولاد ایران در نقطه عطف تاریخی قرار دارد و هوشمندسازی، فولاد سبز و اصلاح ساختاری نه‌تنها الزام زیست‌محیطی، بلکه کلید بازگشت سودآوری، رقابت‌پذیری جهانی و تضمین آینده‌ای پایدار برای فولاد خوزستان و کل صنعت فولاد کشور است.
