امروزه افزایش روزافزون استفاده از دارو‌های کاهش وزن و دیابت نوع دو مانند «اوزمپیک» توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. به اعتقاد محققان، در کنار اثربخشی این داروها برای کاهش وزن، نگرانی‌هایی نیز درباره عوارض احتمالی آنها شکل گرفته که نیازمند بررسی بیشتر است.
یکی از موضوعات نگران‌کننده در خصوص داروی اوزمپیک، کاهش توده بدون چربی بدن در افرادی است که از این دارو استفاده می‌کنند. منظور از توده بدون چربی، بخش‌هایی از بدن مانند عضلات و اندام‌های داخلی است که چربی نیستند. بسیاری از پزشکان نگران‌اند که این کاهش، به معنای از دست دادن عضله و در نتیجه کاهش قدرت جسمانی باشد.
در دنیای امروز که اضافه وزن یکی از چالش‌های مهم سلامت عمومی است، دارو‌هایی مانند اوزمپیک به امید تازه‌ای برای کاهش وزن تبدیل شده‌اند. اما تأثیرات جانبی این داروها، به‌ویژه در میان افراد مسن، می‌تواند تبعات گسترده‌ای بر کیفیت زندگی داشته باشد. از این‌رو بررسی دقیق و علمی این اثرات کاملاً ضروری است.
گروهی از پژوهشگران در دانشگاه یوتا در ایالات متحده، تحقیقاتی را در همین زمینه انجام داده‌اند. در این پژوهش که با هدایت دکتر کاتسو فونای، استاد تغذیه و فیزیولوژی یکپارچه انجام شد، تیم تحقیق به بررسی اثرات داروی اوزمپیک بر توده عضلانی و قدرت ماهیچه‌ها در مدل‌های حیوانی پرداخت.
در این مطالعه، پژوهشگران برای موش‌هایی که با رژیم غذایی پرچرب دچار اضافه‌وزن شده بودند، داروی اوزمپیک تجویز کردند. سپس تغییرات توده عضلانی و قدرت ماهیچه‌های آنها اندازه‌گیری شد. تمرکز آنها بر بررسی اندازه ماهیچه‌ها، حجم اندام‌هایی مثل کبد و نیز قدرت خروجی عضلات بود.
نتایج نشان دادند که مصرف این دارو موجب کاهش حدود ۱۰ درصدی توده بدون چربی در بدن موش‌ها شد. اما بخش اعظم این کاهش، مربوط به اندام‌هایی مانند کبد بود که تقریباً نیمی از حجم خود را از دست دادند. با اینکه بخشی از عضلات اسکلتی نیز حدودا شش درصد کوچک‌تر شدند، اما این کاهش برای توجیه کل افت توده بدون چربی کافی نبود. همچنین در برخی عضلات نیز اندازه، تغییری نکرد.
با این حال، نکته مهم‌تری که پژوهشگران به آن اشاره کردند، کاهش قدرت برخی ماهیچه‌ها بود. حتی در مواردی که اندازه ماهیچه تغییری نداشت، توان خروجی آن کم شده بود. این یافته به‌ویژه در مورد افراد بالای ۶۰ سال اهمیت دارد، چرا که کاهش قدرت بدنی در این گروه سنی می‌تواند به کاهش تحرک و کیفیت زندگی منجر شود.
پژوهشگران البته تأکید دارند که این نتایج مستقیماً به انسان قابل تعمیم نیستند، چرا که نحوه افزایش و کاهش وزن در انسان با موش تفاوت دارد. همچنین، عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و سن افراد، در اضافه وزن انسان نقش دارند. در حالی‌که موش‌های این تحقیق صرفاً به دلیل رژیم غذایی پرچرب دچار اضافه وزن شده بودند.
با این حال، یافته‌های مطالعه فوق که در نشریه علمی معتبر Cell Metabolism منتشر شده‌اند، بر ضرورت انجام آزمایش‌های بالینی در انسان به‌ویژه در زمینه بررسی قدرت عضلات و عملکرد فیزیکی در کنار سنجش توده عضلانی تأکید دارند.
پژوهشگران معتقدند هر داروی جدید کاهش وزن نیز باید از این منظر مورد بررسی قرار گیرد تا خطرات احتمالی کاهش عملکرد بدنی نادیده گرفته نشود.
منبع:
باشگاه خبرنگاران جوان
