خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – امیرماهان محمدی یکتا: رهبر معظم انقلاب اسلامی، در پیامی به همایش بین‌المللی یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم، الزامات یک «حوزه پیشرو و سرآمد» را ترسیم کردند، این پیام که در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر شد، بر نقش محوری حوزه علمیه در ترویج تمدن نوین اسلامی و پاسخگویی به نیازهای معاصر تأکید داشت.
مقام معظم رهبری در پیام خود، تاریخچه شکل‌گیری حوزه علمیه قم را در بستر حوادث اوایل قرن چهاردهم هجری شمسی مرور کردند و نقش آیت‌الله عبدالکریم حائری را در بازتأسیس و تثبیت این نهاد برجسته دانستند، به گفته رهبر معظم انقلاب اسلامی، این حوزه در کمتر از شش دهه توانست با پرورش چهره‌هایی چون آیت‌الله خمینی، رژیم پهلوی را سرنگون کرده و اسلام را به جایگاه حاکمیت سیاسی بازگرداند.
رهبر معظم انقلاب در این پیام، حوزه علمیه قم را به‌عنوان یک نهاد علمی با پشتوانه هزارساله، مسئول پاسخگویی به مسائل حکمرانی اسلامی دانستند. از جمله موضوعات مطرح‌شده، روابط دولت با مردم و دیگر ملت‌ها، مفهوم عدالت، نظام اقتصادی اسلامی، و نقش مردم در حاکمیت بود. ایشان همچنین بر ضرورت «بلاغ مبین» یا ابلاغ روشن و مؤثر پیام دین تأکید کردند و آن را نیازمند دو عنصر «تعلیم» و «تهذیب» دانستند، این امر، به گفته ایشان، مستلزم آموزش روش‌های اقناع، گفت‌وگو، و تعامل با افکار عمومی در فضای رسانه‌ای و مجازی است.
پیام رهبر معظم انقلاب «نقشه راهی برای تحول حوزه‌های علمیه» است
مقام معظم رهبری همچنین به پویایی کنونی حوزه قم اشاره کردند و از حضور هزاران مدرس، محقق، و نویسنده، انتشار مجلات علمی، و فعالیت در عرصه‌های مختلف انقلاب، از جمله میدان‌های نظامی و تبلیغات جهانی، به‌عنوان نشانه‌های زنده بودن این حوزه یاد کردند. ایشان همچنین تشکیل حوزه‌های علمیه بانوان را ابتکاری مهم خواندند.
حجت‌الاسلام سیدمحسن محمودی، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، پیام رهبر انقلاب را نقشه راهی برای تحول حوزه‌های علمیه توصیف کرد و افزود: حوزه علمیه قم از بدو تأسیس، مرکزی برای تولید فکر و تربیت نیروهای انقلابی بوده است، پیام رهبر انقلاب، این نهاد را به سمت نوآوری و پاسخگویی به چالش‌های مدرن هدایت می‌کند.
محمودی با اشاره به تأکید پیام بر «بلاغ مبین»، افزود: امروزه، حوزه باید بتواند با زبان روز با نسل جوان و جامعه جهانی سخن بگوید، این امر نیازمند تربیت طلابی است که نه‌تنها در فقه و اصول مهارت داشته باشند، بلکه با ابزارهای رسانه‌ای و فضای مجازی نیز آشنا باشند.
وی همچنین نقش حوزه در تبیین تمدن نوین اسلامی را «کلیدی» دانست و گفت: این تمدن، پاسخی به نیازهای معنوی و مادی بشر است و حوزه باید پیشگام ترویج آن باشد.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان تهران در پاسخ به پرسش چالش‌های پیش روی حوزه، اظهار کرد: یکی از موانع، فاصله بین برخی بخش‌های حوزه و نیازهای روز جامعه است، رهبر انقلاب با تأکید بر نوآوری و توجه به زمان و مکان در اجتهاد، راه را برای رفع این شکاف هموار کرده‌اند.
پیام رهبر معظم انقلاب «الهام‌بخش» است
حجت‌الاسلام منصور باقربیک تبریزی، مدیرکل تبلیغات اسلامی شهرستان‌های تهران، نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، پیام رهبر انقلاب را «الهام‌بخش» خواند و بر اهمیت نقش حوزه در طراحی نظامات اداره جامعه تأکید کرد.
وی گفت: حوزه علمیه قم، به‌عنوان یک نهاد مرجع، باید پاسخ‌های فقهی و عملی برای مسائل پیچیده حکمرانی ارائه دهد. این پیام، حوزه را به ایفای نقش فعال‌تر در این زمینه فرامی‌خواند.
باقربیک تبریزی با اشاره به بخش‌هایی از پیام که به فعالیت حوزه در عرصه‌های جهانی و تربیت طلاب خارجی پرداخته، افزود: حوزه قم امروز یک نهاد بین‌المللی است. حضور طلاب از کشورهای مختلف و فعالیت در عرصه تبلیغات جهانی، نشان‌دهنده ظرفیت بالای این حوزه برای تأثیرگذاری در سطح جهان است.
وی همچنین به موضوع تهذیب و تربیت اخلاقی طلاب اشاره کرد و گفت: رهبر انقلاب به‌درستی تأکید کرده‌اند که بدون تهذیب نفس، ابلاغ پیام دین ممکن نیست. حوزه باید طلابی تربیت کند که الگوی اخلاق و عمل باشند.
پیشروی علمی، انقلابی‌گری و تمدن‌سازی در آستانه یکصدمین سالگرد
پیام مقام معظم رهبری در حالی منتشر شده که یکصدمین سالگرد حوزه علمیه قم، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و دینی جهان تشیع، در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در قم آغاز شد، فرصتی برای بازخوانی نقش این حوزه در تاریخ معاصر ایران و جهان اسلام فراهم کرد.
پیام رهبر معظم انقلاب، حوزه علمیه قم را به ایفای نقشی فراتر از یک نهاد آموزشی فراخوانده است. این پیام، با ترسیم چشم‌اندازی برای یک حوزه «پیشرو و سرآمد»، بر ضرورت همگامی با تحولات جهانی، حفظ هویت انقلابی، و تربیت نسلی از طلاب که بتوانند در میدان‌های مختلف از جمله رسانه، سیاست، و فرهنگ ایفای نقش کنند، تأکید دارد.
حجت‌الاسلام محمودی نیز با اشاره به این چشم‌انداز، اظهار داشت: حوزه قم باید به مرکزی برای تولید فکر و گفتمان‌سازی تبدیل شود که نه‌تنها در ایران، بلکه در جهان اسلام تأثیرگذار باشد.
حجت‌الاسلام باقربیک تبریزی نیز افزود: اجرای رهنمودهای مقام معظم رهبری، نیازمند همکاری همه نهادهای حوزوی و دولتی است. اگر این پیام به‌درستی عملیاتی شود، حوزه قم می‌تواند همچنان مانند سال‌های پر افتخار گذشته تاریخ ساز باشد.
پیام مقام معظم رهبری به همایش یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم، نه‌تنها نقشه راهی برای آینده این نهاد ارائه کرده، بلکه انتظارات جامعه و نظام اسلامی از حوزه را بازتعریف کرده است.
تأکید بر نوآوری، پاسخگویی به مسائل نوپدید، و ترویج تمدن نوین اسلامی، نشان‌دهنده عزم جدی برای حفظ جایگاه حوزه به‌عنوان یک نهاد پیشرو در جهان اسلام است.
