به گزارش خبرگزاری مهر، ویراست جدید کتاب «جغرافیای تاریخی سیراف» اثر ماندگار محمدحسن سمسار، پژوهشگر برجسته تاریخ و جغرافیای ایران، شنبه ۲۰ اردیبهشت ماه در غرفه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با حضور جمعی از فرهیختگان، مسئولان فرهنگی و علاقه‌مندان به میراث تاریخی ایران رونمایی شد.
در ابتدای این مراسم محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، طی سخنانی به بررسی جایگاه ویژه استاد سمسار در عرصه مطالعات تاریخی ایران پرداخت. وی با تجلیل از تلاش‌های علمی و فرهنگی «سمسار»، از وی به عنوان یکی از ستون‌های استوار تاریخ‌نگاری جغرافیایی ایران نام برد و افزود: کتاب «جغرافیای تاریخی سیراف» تنها اثری پژوهشی نیست، بلکه سندی تاریخی و تحلیلی از تمدن دریایی ایران در جنوب کشور و یکی از منابع اساسی برای شناخت سیراف، این بندر باشکوه ایرانی در دل خلیج فارس است. این اثر به‌گونه‌ای دقیق و نظاممند، پیشینه جغرافیایی و فرهنگی منطقه‌ای را تبیین می‌کند که برای سده‌ها دروازه تمدن ایرانی به سوی آب‌های آزاد بوده است.
شالویی در ادامه با اشاره به نقش مهم این کتاب در سپهر فرهنگی ایران، تصریح کرد: استاد سمسار با پژوهش‌های مستند و نثر شیوا، نقش «سیراف» را نه‌تنها در جغرافیای تاریخی که در شناسنامه ملی ایرانیان ثبت کرده است. این اثر می‌تواند به‌عنوان منبعی غنی در آموزش نسل‌های جوان و تبیین تاریخ واقعی ایران در مقابل روایت‌های تحریف‌شده مورد استفاده قرار گیرد. نقش چنین آثاری در استحکام بنیان هویت ملی، انکارناپذیر است.
احیای میراث علمی وظیفه‌ای ملی است
در ادامه فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز در سخنانی کوتاه با قدردانی از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بر اهمیت حمایت از مفاخر در قید حیات کشور تاکید کرد.
وی اظهار کرد: در جهانی که سطحی‌نگری هر روز بیشتر ریشه می‌دواند، گرامیداشت مفاخر علمی و فرهنگی در قید حیات، وظیفه‌ای ملی و اخلاقی است. استاد سمسار از جمله سرمایه‌های فکری این سرزمین است و کتاب گران‌سنگ ایشان، پلی میان گذشته و آینده ایران محسوب می‌شود.
مهاجرانی با اشاره به اهمیت روایت‌های مبتنی بر واقعیت‌های تاریخی، افزود: چنین آثاری نه‌تنها موجب ارتقای آگاهی عمومی نسبت به میراث تمدنی می‌شوند، بلکه در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی نیز نقش کلیدی دارند. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با این اقدام تحسین‌برانگیز، نشان داد که میراث فرهنگی تنها محدود به آثار باستانی نیست، بلکه دانش، اندیشه و قلم دانشمندان ما نیز میراثی ماندگار است.
وی در پایان برای استاد سمسار و همه مفاخر در قید حیات آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون کرد و از نهادهای علمی و فرهنگی خواست تا با هم‌افزایی بیشتر، به معرفی آثار فاخر ایرانی بپردازند.
روایت «سیراف» از دل تاریخ ایران
در بخش پایانی مراسم، محمدحسن سمسار، نویسنده کتاب، با قدردانی از تلاش‌های انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به‌ویژه معاونت علمی و پژوهشی و واحد انتشارات این انجمن، درباره هدف و محتوای ویراست جدید کتاب توضیحاتی ارائه داد.
او در سخنان خود، به انگیزه‌اش از نگارش این اثر اشاره کرد و گفت: سیراف نه فقط یک بندر تاریخی که نماد تعامل ایران با دنیای پیرامون در دوره‌های مختلف تاریخی است. این منطقه، مرکز مبادلات فرهنگی، اقتصادی و علمی میان ایران و شبه‌قاره هند، چین و شرق آفریقا بوده و متأسفانه هنوز بسیاری از ایرانیان با جایگاه واقعی آن در تاریخ کشورشان آشنا نیستند.
سمسار افزود: در ویراست جدید، تلاش کرده‌ام با افزودن اسناد تازه، اصلاح برخی داده‌ها و تکمیل منابع، تصویر دقیق‌تری از نقش سیراف در تاریخ جغرافیایی ایران ارائه دهم. این کتاب، دعوتی است به تأمل دوباره در باب پیوستگی تاریخی ایران با آب‌های آزاد و اثباتی بر هویت پایدار و تمدن‌ساز ملت ایران.
وی همچنین با اشاره به چالش‌های تحقیق در حوزه جغرافیای تاریخی، بر لزوم حمایت از پژوهشگران و تأمین زیرساخت‌های پژوهشی تأکید کرد و از جوانان خواست تا با مطالعه آثار مستند، به درک عمیق‌تری از گذشته این سرزمین دست یابند.
آئین رونمایی از ویراست جدید کتاب «جغرافیای تاریخی سیراف» با استقبال گرم علاقه‌مندان، پژوهشگران جوان، دانشجویان و رسانه‌ها همراه بود. در فضای صمیمی غرفه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تبادل نظر پیرامون ابعاد گوناگون کتاب، آثار دیگر استاد سمسار و وضعیت فعلی پژوهش‌های تاریخی در ایران شکل گرفت.
